گل اندام روستای ایرا

سلام اولسون اوجا دومانلی داغلارا

دورسی یارپیز باشی قارلی داغلارا

محبتی  یاریم  اورک سیر  داشیم

ندن آریلدین چیخدین اوجا داغلارا

  

متابولیسم و کوهنوردی (سلامت)

دوشنبه بیست و پنجم اردیبهشت 1391

برگرفته از کتاب "پزشک خانواده"  اثر دکتر لطفعلی پورکاظمی درمان بسیاری از بیماری ها در دل کوه ها، دره ها و باریک راه های پر پیچ و خم نهفته است، بسیاری از گل ها و گیاهان دارویی شفابخش در دامن? کوه ها می رویند و آبهای زلالی و گوارایی که از کوهسار جاری است، و زندگی بیش از نیمی از مردم جهان به آن وابسته است، مای? زندگی و آرامبخش جانهاست. از نظر پزشکی ، کوهنوردی از رشته های مهم ورزشی است که در تنظیم اعمال تمام اعضای داخلی بدن انسان ، از جمله قلب، مغز، دستگاه گوارش، عضلات و استخوانها دخالت عمده دارد و نقش پیشگیری و درمانی بسیار شایسته و شایانی بر عهده دارد زیرا در جریان کوهنوردی میزان خون موجود در عضلات تا 20 برابر بیشتر شده و مویرگهای خونی که در جریان استراحت فقط به مقدار 15 درصد باز و فعال هستند، هنگام کوهنوردی به بیش از 95 درصد می رسد و در نتیجه انتقال مواد غذایی ضروری بدن با شتابی بیشتر و با کیفیتی سودمندتر به نقاط مختلف بدن می رسند . هر چه به طرف ارتفاعات بالاتری می رویم چون فشار هوا و اکسیژن کمتر می شود، نوعی هیپوکسی و کمبود اکسیژن رخ می دهد و بدن انسان به طور طبیعی برای جبران این خستگی و تنگی نفس هورمونی به نام اریتروپویی تین را از طریق کلیه ها ترشح ساخته و از آنجا به سمت مغز استخوان رفته و مقدار خونسازی گلبولهای قرمز را افزایش می دهد تا از این طریق کاهش انتقال اکسیژن را جبران کند. در نتیجه در ارتفاعات مقدار هموگلوبین و هماتوکریت و به طور کلی غلظت خونی افزایش یافته و مقدار ظرفیت انتشاری و تهوی? ریه ها نیز زیادتر می شود یعنی میزان هموگلوبین از 14 به 20 گرم درصد و میزان هماتوکریت از 44 درصد به 60 درصد می رسد. دوندگان المپیک مونیخ( 1972 میلادی ) نیز از این خاصیت به خوبی استفاده کردند و در نتیج? هم? دوندگانی که در ارتفاعات بالایی به تمرینات پرداخته بودند مدالهای اول تا سوم 1500 متر تا ماراتن را به خود اختصاص دادند. هنگام کوهنوردی متابولیسم مواد شناور در خون از جمله قند، کلسترول ، پروتئینها و اسید اوریک به بهترین وجهی صورت می گیرد و در نتیجه در درمان بیماری های تصلب شرائین، فشار خون ، سکته های قلبی و مغزی ، افزایش کلسترول و تری گلیسرید خون، بیماری دیابت، به ویژه افراد مبتلا به بیماری نقرس که کریستالهای اسید اوریک در مفاصل و تاندونهای آنها رسوب کرده، مفید است. با گردشهای منظم در کوهستانها مقادیر چربی زاید بدن از زیر پوستها و احشاء آب شده و در نتیجه شخص به عوارض قلبی و عروقی مبتلا نمی شود زیرا هنگام کوهنوردی میزان ضربان قلب از 72 به 120 و میزان شمارش تنفسی از 17 به 34 بار در دقیقه رسیده و پمپاژ و برون ده قلبی نیز افزایش یافته و مجرای رگ از پلاکها و رسوبات چربی شسته و تمیز شده و سوخت و ساز سلولی با خونی سرشار از اکسیژن صورت می گیرد.  توصیه های پزشکی ضروری برای کوهنوردان 1.اگر برنام? کوهپیمایی برای ارتفاعات بیشتر از 3000 متر باشد باید از سه روز پیش ، غذاهای پر انرژی مانند گوشت سفید از جمله مرغ یا ماهی و سبزیجات به صورت خورشت سبزی و انواعی از ویتامینها مصرف شود تا در عضلات و کبد و سایر اعضا ذخیره شود. در روز کوهپیمایی به هیچ عنوان نباید غذاهای سنگین و کامل صرف کرد زیرا سبب اختلال در هضم و جذب غذا شده و بار قلب و احشاء زیاد می شود و به دلیل نفخ شکم و سردردهای حاصله فرد قادر نخواهد بود مسیرهای طولانی را بپیماید و بیشتر تمایل دارد در بین راه در قهوه خانه های مختلف و یا در پناهگاهها استراحت کند و از ادام? کوهنوردی سر باز می زند. نتیج? مصرف غذاهای سنگین خستگی زود هنگام، عرق ریزی زیاد ، تنفس تند و پشیمانی از ورزش کوهنوردی را نیز به دنبال دارد. 2. کوهنورد باید با شکم نسبتاً خالی یا به عبارتی 4 ساعت پس از غذای اصلی و یا 2 ساعت پس از صبحان? خفیف حرکت کند و یا صبح ناشتا پیش از شروع کوهپیمایی مقدار مختصری نان یا بیسکویت و چای، یا مربا و یا پنیر و خرما نیز مفید است. البته بهتر است این نوع خوراکیها نیز حدود 1 تا 2 ساعت پیش از شروع حرکت صرف شود. استراحت اصلی باید پس از پیمودن مسیرهای طولانی تر انجام شود و در مسیر راه باید به طور آهسته و پیوسته حرکت کرد. کوهپیمایان حرفه ای و علاقه مندان به این ورزش می دانند که هنگام گذر از یک شیب ، نباید خود را رها کرد که سرعت زیاد و غیرقابل کنترل باشد، و هنگام پیمودن ارتفاعات نیز باید بسیار کند حرکت کرد. 3 . خوردن میوه هایی مانند مرکبات ، سیب، و همچنین خشکبار از جمله کشمش، مغز گردو ، بادام و خرما در بین راه به مقدار کم بسیار مفید است. به ویژه در مسیر کوهپیمایی باید از نوشیدن آب فراوانی غفلت نورزید، یعنی بیش از 5 لیوان. زیرا آب سلولهای بدن به مقدار زیادی از راه تعریق،اکسید اسیون داخلی قلب، عضلات ، معده و روده ها دفع می شود. 4. دود ، به ویژه سیگار برای کوهنوردان طی روزهای هفته و به ویژه در روز کوهپیمایی بسیار مضر است زیرا تعادل تنفسی ریه ها را مختل می کند و در طول راه تنگی نفس و خس خس بیشتری رخ می دهد و قدرت عضلانی و پمپاژ بطنی قلب کاهش می یابد. سیگار افزون بر نیکوتین که ماد? سمی سرطان زایی است ، دارای 4000 نوع سم گازی شکل به صورت آستون، آمونیاک ،استالدیید ، فرمالدیید و... است که در بروز سرطانهای ریه، دهان ، مثانه، معده، حنجره ، لب ، مری؛ همچنین در سکته های قلبی و مغزی دخالت بسزایی دارد. نوشیدن مشروبات الکلی نیز رفلکسهای عضلات را کند و ضربان قلب را تند تر   می کند ، خون بیشتری به مویرگهای بدن می رساند ، پوست صورت را قرمزتر می کند ، اما موجب کاهش مقدار خون اعضای داخلی بدن می شود و حالت خماری ، کسالت و تند خویی به فرد می دهد.

قله گل اندام ارتفاع ۳۰۱۷متر